ادوات جزم فعل را  مجزوم میکنند: 1-یک فعل را: 1-لم

                                                                  2-لمّا

                                                                   3-لام امر

                                                                   4-لای نهی

                                         2- دو فعل را جزم  میدهد: الف)حرف شرط: 5- اِن← مقدر بعد از طلب می باشد

     فعل اول فعل شرط فعل دوم جواب شرط                                         6- اِذما

                                                              ب) اسم شرط عاقل: 7- مَن    ↓

                                                                                         8- ما      ↓← 1- مبتدا: وقتی قبل فعل لازم واقع شود

                                                               ج)اسم شرط:         9- مَهما   ↑      2- مفعول به: وقتی قبل فعل فعل متعدی که مفعول نگرفته

                                                                 معرب                10- اَیُّ     ↑      3-در محل جر با حرف یا اضافه به اسم

                                                               د)اسم شرط حال:  11- کیفما ← در محل حال

                                                                             و)اسم شرط زمان:       12- متی ↓

                                                                                                            13-اَیّان  ↓

                                                                             ی)اسم شرط مکان:      14- اَینما↓←در محل ظرف

                                                                                                             15- اَنی↑

                                                                                                            16-حیثما↑

حالات فعل شرط و جواب شرط: هر دو مضارع/ هر دو ماضی/ مختلف

داخل شدن فاء جزاء بر جواب شرط: وجوب:  ماضی با قد                           جواز: مضارع منفی با لا 

                                                       منفی با ما یا لن                            مضارع مثبت

                                                       فعل طلب

                                                        فعل جامد

                                                        فعل با سین و سوف

                                                        جمله اسمیه

*فاء جزاء مانع جزم میشود و فعل خبر از مبتدای محذوف و مرفوع میشود و جمله محلا مجزوم میشود.